Cảnh quan restaking đã trưởng thành đáng kể kể từ những ngày đầu, và bảo mật chia sẻ sẽ định hình giai đoạn tiếp theo của crypto. Điểm nổi bật của @symbioticfi nằm ở nguyên tắc cơ bản linh hoạt của nó: bảo mật thích ứng khi các thị trường phát triển, mà không hy sinh tính khả thi hoặc độ bền. Chúng ta đã thấy cách mà động lực này diễn ra với LRTs. Theo thời gian, chúng sẽ phân mảnh qua các loại tài sản, hồ sơ rủi ro & câu chuyện: LRTs → BTC-Fi → Stablecoin sinh lãi → RWAs & hơn thế nữa Những gì chiếm ưu thế hôm nay sẽ không thể tránh khỏi việc đa dạng hóa vào ngày mai. Điều đó tạo ra cơ hội cho một hệ sinh thái bảo mật thích ứng qua các câu chuyện thay vì bị khóa vào một loại tài sản. Hiện tại, hầu hết các nền tảng restaking được xác định bởi tài sản cốt lõi của chúng: 🔸@eigenlayer → ~$20B TVL dẫn đầu trong restaking dựa trên ETH (lợi thế người tiên phong, ATH TVLs) 🔸@babylonlabs_io → tập trung vào staking gốc BTC-Fi với quản lý tài sản bên ngoài 🔸@Karak_Network → đã thu hút sự chú ý như một nền tảng restaking đa tài sản trong cơn sốt (đạt đỉnh ở $1B TVL, hiện tại ~$262M) Trong khi hầu hết các nền tảng vẫn gắn liền với một cơ sở cụ thể, Symbiotic phân biệt mình bằng khả năng thích ứng: một khung mô-đun, không phụ thuộc vào tài sản được thiết kế cho bảo mật chia sẻ hiệu quả. Ví dụ: Trong một hệ sinh thái đa chuỗi ngày càng tăng, với các nguyên tắc + đặc thù đang phát triển, nhu cầu về bảo mật chia sẻ có thể tương tác chỉ ngày càng tăng. Mô hình của Symbiotic tập trung vào tích hợp thuận lợi + hiệu quả ở đây được thiết kế để nắm bắt khoảng trống thị trường khổng lồ nhưng chưa thấy này theo ý kiến của tôi. Có, tính linh hoạt mang lại những đánh đổi. Các đảm bảo bảo mật nghiêm ngặt có thể khó thực thi hơn. Nhưng trong crypto, đây là một công cụ hai lưỡi: 1. Sự ổn định không đến từ sự cứng nhắc 2. Nó đến từ khả năng thích ứng không cần sự cho phép Cũng như phân quyền gia tăng sức mạnh từ sự cởi mở, Symbiotic phát triển mạnh bằng cách làm cho tính khả thi trở thành một thuộc tính hàng đầu. -------- Về Khuyến Khích Hiệu Quả Tối Đa Khả năng thích ứng của Symbiotic càng được làm nổi bật bởi nguyên tắc mới nhất của nó: Phần Thưởng Bên Ngoài. Các giao thức giờ đây có thể khuyến khích những người staking, các nhà điều hành & những người đóng góp trực tiếp bằng các token gốc của họ. Điều này bỏ qua bất kỳ thiết lập hạ tầng tẻ nhạt nào. Thay vào đó, các giao thức có một đường ống trực tiếp cho việc khuyến khích: kết nối vào lớp chia sẻ và khởi động bảo mật không cần tin cậy ngay từ ngày đầu. Và nó đã hoạt động trong sản xuất chứng minh hiệu quả: 🔹@hyperlane → phần thưởng $HYPER cho bảo mật Warp Route. 🔹 @sparkdotfi → staking $SPK + Điểm Spark. 🔹 @cyclenetwork_GO → khuyến khích gốc cho thanh toán đa chuỗi. Và nhiều giao thức khác như @TanssiNetwork @Ditto_Network @KalypsoProver @primev_xyz @OmniFDN → tất cả đều kết nối vào động cơ phần thưởng của Symbiotic. Nhưng theo ý kiến của tôi, điều mở khóa thực sự nằm ở các hiệu ứng bậc hai. Hãy nghĩ lại về một trong những cảnh quan khuyến khích nổi bật mà DeFi đã tiên phong: @CurveFinance veCRV khóa → các giao thức đã hối lộ những người khóa để điều hướng thanh khoản. Khi hệ sinh thái Curve trưởng thành, những người khóa lỏng (@ConvexFinance, @StakeDAOHQ, @yearnfi) đã tham gia với $514M veCRV stake → trừu tượng hóa độ phức tạp, tích lũy phần thưởng & thúc đẩy hiệu quả. Điều tương tự áp dụng cho cảnh quan vePENDLE của @pendle_fi được hình thành với, tổng cộng khoảng ~$117M vốn 'khuyến khích-được khóa'. Phần Thưởng Bên Ngoài của Symbiotic ở đây cho phép các động lực tương tự, nhưng cho bảo mật thay vì thanh khoản. Bây giờ, các giao thức công khai cạnh tranh để thu hút những người staking/các nhà điều hành. Điều này tạo ra giá cả dựa trên thị trường của 'ai bảo vệ cái gì' là nền tảng của một thị trường bảo mật. Điều này có thể là một ý tưởng hơi xa vời, nhưng hãy mong đợi các meta-giao thức tiềm năng xuất hiện: 🔸Tập hợp phần thưởng 🔸Thị trường ảnh hưởng 🔸Bao bọc lỏng (cho phần thưởng) Cũng như thanh khoản đã được tài chính hóa trong DeFi 1.0, bảo mật sắp được tài chính hóa trong DeFi mô-đun. Tóm lại: Phần Thưởng Bên Ngoài đặt nền tảng cho một thị trường bảo mật chia sẻ hiệu quả, có thể kết hợp & cuối cùng là tài chính hóa. -------- Kết Hợp Lực Lượng Thị Trường Hiệu Quả với Phối Hợp Đa Biến Phần Thưởng Bên Ngoài giới thiệu động cơ kinh tế cho các thị trường khuyến khích hiệu quả cho bảo mật chia sẻ mạnh mẽ. Nhưng khuyến khích chỉ là một mặt của phương trình, mặt còn lại là phối hợp. Nếu Phần Thưởng Bên Ngoài giải quyết ai trả tiền cho bảo mật, Relay giải quyết cách nó mở rộng. Từ góc độ kỹ thuật, kiến trúc của Symbiotic dựa trên ba nguyên tắc: 1⃣Tính linh hoạt → kết nối vào các tài sản & câu chuyện đang phát triển. 2⃣Tính bất biến → quy tắc có thể dự đoán, giảm rủi ro quản trị. 3⃣Hiệu quả vốn → bảo mật tối đa trên mỗi đơn vị vốn. Thiết kế mô-đun của nó tách các bên liên quan thành một ngăn xếp có thể kết hợp và cắm vào, cho phép cấu hình từ đầu đến cuối cho bảo mật chia sẻ. Việc ra mắt gần đây của Symbiotic Relay đã nâng cao điều này lên một tầm cao mới. Nó phục vụ như một lớp cơ sở cho phối hợp bảo mật đa chuỗi. Thông qua một SDK đơn giản, các giao thức có thể bảo vệ hạ tầng cốt lõi (cầu, rollups, oracles, v.v. bạn đặt tên nó) với stake của mainnet, được xác minh qua các chuỗi. Lần đầu tiên, ý tưởng về 'bảo mật chia sẻ' trở thành: 🔸Có thể kết hợp → một lớp kinh tế tiền điện tử chia sẻ. 🔸Có thể tương tác → có thể xác minh qua nhiều chuỗi. 🔸Hiệu quả → không có silo xác thực riêng biệt hoặc các bộ điều hợp trung tâm. Đây là mảnh ghép còn thiếu của crypto mô-đun: phối hợp hiệu quả, đa biến qua các mạng chủ quyền. Giá trị lớn nhất ở đây là nó mở rộng không gian thiết kế cho các trường hợp sử dụng mới, điều mà không nền tảng restaking nào khác hiện tại cung cấp. -------- Suy Nghĩ Cuối Cùng Được rồi, tôi đã nói khá nhiều, nhưng đây là ý chính của tôi. Symbiotic đang bước vào trạng thái trưởng thành ổn định trong khi mở ra cánh cửa cho sự tăng trưởng theo cấp số nhân: 🔸 $1.43B+ đã được staking 🔸 Bảo vệ 15+ mạng sản xuất Lớp Phần Thưởng Bên Ngoài khuyến khích trực tiếp lên cơ sở này, và Relay mở khóa khả năng xác minh qua các chuỗi. Cùng nhau, chúng làm cho Symbiotic trở thành lớp phối hợp kinh tế cho hạ tầng mô-đun. Nhìn ra bức tranh lớn hơn: Các hệ thống phi tập trung đòi hỏi quyền truy cập chia sẻ, dân chủ hóa vào bảo mật. Cũng như điện toán đám mây đã trừu tượng hóa độ phức tạp để mở khóa quy mô internet, Symbiotic trừu tượng hóa niềm tin để mở khóa quy mô crypto. Làn sóng tiếp theo của hạ tầng mô-đun sẽ không chỉ cạnh tranh cho thanh khoản, mà sẽ cạnh tranh cho bảo mật, niềm tin & phối hợp theo ý kiến của tôi. Và Symbiotic đang nhanh chóng trở thành thị trường nơi những lực lượng đó hội tụ.